Son muchos los ejemplos de los pueblos periféricos que se achican paulatinamente hasta desaparecer. No siempre la causa es conocida. "Los jóvenes eligen la ciudad", se repite sin profundizar el análisis .
Antropolożka Carol Rocha analizuje sytuację narodu Uru Muratos z 2019 roku na podstawie rozróżnienia między intencjonalnością a uważnością ("atencionalidad"). Obie definicje bardzo ułatwiają omawianie takich kwestii jak umowa UE-Mercosur czy fascynacja, jaką wielu z nas obdarza Amerykę Łacińską.
"Bez drzew, nie ma stolarzy. Bez bioróżnorodności nie istniałoby nasze rękodzieło, ani nasza muzyka, ani poezja, ani kuchnia, ani nic . To wszystko składa się na terytorium i należy do społeczności, która je zamieszkuje", mówi Marcos Pastrana , Diaguita z Tafi del Valle.